Flora Krakowa. 6. Parietaria lekarska (Parietaria officinalis L.)
Parietaria lekarska należy do rodziny pokrzywowatych. W sprzyjających warunkach osiąga do 80 (100) cm wysokości. Wytwarza proste, zwykle nierozgałęzione pędy. Liście ma wydłużone, jajowatolancetowate, całobrzegie, ułożone skrętolegle na łodydze; z wierzchu ciemno-, spodem jasnozielone.
Rośliny pokryte są prostymi, nieparzącymi włoskami. Kwiaty, podobnie jak u pokrzywy, drobne i niepozorne, zielonkawe, skupione w gęste, kulistawe kwiatostany w katach liści.......Czytaj dalej...
Flora Krakowa. 5. Jęczmień płonny (Hordeum murinum L.)
Jęczmień płonny jest jednym z gatunków traw, które upodobały sobie siedliska miejskie. Występuje najczęściej na zaniedbanych trawnikach, przydrożach, na nieużytkach i innych siedliskach ruderalnych.
W sprzyjających warunkach może tworzyć całe łany. Notowany był w Krakowie już w XIX w. (Berdau 1859), ale wcześniej nie występował tak masowo, jak obecnie (Trzcińska-Tacik 1979)......Czytaj dalej...
Flora Krakowa 4. Babka pierzasta (Plantago coronopus L.)
Interesującym zjawiskiem, obserwowanym w ostatnich latach w Polsce (i Europie) jest rozprzestrzenianie się roślin przywiązanych do siedlisk zasolonych. Naturalnie występują one wzdłuż wybrzeża Bałtyku oraz na nielicznych solniskach śródlądowych (np. na Kujawach).
Wiele z nich to gatunki rzadkie lub bardzo rzadkie, znane z pojedynczych stanowisk i niewielkich populacji. Od lat 80. XX w. obserwuje się rozprzestrzenianie się gatunków halofitów (nazwa dla słonorośli stosowana przez botaników).....Czytaj dalej...
Ogłoszenie wyników konkursu dla dzieci pt. „Mój pierwszy zielnik”
Mamy ogromną przyjemność przedstawić wyniki konkursu pt. „Mój pierwszy zielnik”. Złożone zielniki świadczą o ogromnej pracy włożonej w przygotowanie arkuszy oraz pomysłowości i kreatywności plastycznej przy ich zdobieniu.
W dniu dzisiejszym (25.10) zakończyliśmy konkursu dla dzieci pt. „Mój pierwszy zielnik”, realizowany w ramach naszego projektu i ogłaszamy wyniki.....Czytaj dalej...
O ojcowskich łąkach
Ojcowski Park Narodowy słynie z białych, wapiennych skał i różnorodnej roślinności. Są tam lasy, pachnące murawy nad głowami i kwieciste łąki w dolinach potoków.
Najbardziej rozpowszechnionym ich typem są kośne łąki świeże, zwane przez botaników Arrhenatheretum elatioris od jednej z budujących je traw – rajgrasu wyniosłego (Arrhenathertum elatius)... Czytaj dalej...
Zaproszenie na wystawę plenerową Botanicy i kolekcje
Z przyjemnością informujemy, że w Park Lotników Polskich można zobaczyć edukacyjną wystawę plenerową "Botanicy i kolekcje", która została zrealizowana w ramach naszego projektu.
Wystawa została stworzona we współpracy z kustoszami zielników Instytutu Botaniki im. W. Szafera PAN i prezentuje zbiory Narodowej Kolekcji Bioróżnorodności oraz sylwetki wybitnych botaników.....Czytaj dalej...
Flora Krakowa 3. Przestęp dwupienny (Bryonia dioica Jacq.)
Jednym z interesujących i stosunkowo rzadko spotykanych pnączy krajowych jest przestęp dwupienny, Bryonia dioica Jacq. Roślina ta należy do rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae), jest wieloletnią byliną o pędach wspinających się wokół podpór, osiągających do 4 m długości. Liście są dłoniaste, pięcioklapowe i podobnie jak łodygi okryte szorstkimi włoskami.
Bardzo charakterystyczne są wąsy czepne przestępu, umożliwiające wspinanie się rośliny wokół podpór. Bryonia dioica, jak wskazuje nazwa, jest rośliną dwupienną, tzn. występują osobno okazy męskie (z pręcikami w kwiatach) oraz żeńskie, wykształcające owoce i nasiona. Kwiaty są drobne, zielonkawe, 5-krotne, kwitnienie przypada na lato (gł. VII i VIII); owocem przestępu jest czerwona po dojrzeniu jagoda....Czytaj dalej...
Flora Krakowa 2. Róża francuska (Rosa gallica L.)
Czerwiec to czas kwitnienia róż. Jednym z najbardziej interesujących i rzadkich gatunków jest róża francuska, Rosa gallica L. Krzewy tej róży są niskie, dorastają do 50-100 cm wysokości. Pędy pokryte są drobnymi, zakrzywionymi kolcami z domieszką drobnych kolców igłowatych i gruczołowatych szczecinek; trafiają się także pędy bezbronne.
Liście 5 (7) listkowe o listkach okrągławych, dość sztywnych i skórzastych. Kwitnienie rozpoczyna się pod koniec maja i trwa do końca czerwca. Kwiaty tej róży są stosunkowo duże, o średnicy dochodzącej do 7 (9) cm.... Czytaj dalejO łąkach i zwyczajach z nimi związanych”
Podczas najdłuższych dni w roku zanurzmy się wszystkimi zmysłami w atmosferze łąk – w przytulnej, pachnącej miodem przestrzeni tworzonej przez trawy, kwiaty i zioła.
Dotknijmy ziemi, ogrzejmy się słońcem, posmakujmy nektaru z koniczyny, odetchnijmy aromatem siana. Wejdźmy w dobrą przestrzeń łąk, które towarzyszą nam od prawieków… Czytaj dalej...Ogłoszenie konkursu dla dzieci pt. „Mój pierwszy zielnik”
Projekt "Botanicy dla Krakowian" ogłasza konkurs dla dzieci!
Konkurs pt. „Mój pierwszy zielnik” jest dedykowany dla wszystkich dzieci, które brały lub wezmą udział w naszych warsztatach pt. "Wykonaj własny zielnik!"... Czytaj dalejPodsumowanie jesienno-zimowych wydarzeń projektu Botanicy dla Krakowian
Początek kalendarzowej wiosny już za nami, wracamy jeszcze na chwilę do końcówki zeszłego roku, żeby podsumować jesienno-zimową część naszych wydarzeń, które odbyły się od września do grudnia 2023 roku.
Pierwszym jesiennym wydarzeniem w projekcie Botanicy dla Krakowian był wykład dr hab. Grzegorza Worobca pt. „Paleobotanika – co to jest i czemu to służy?”, który odbył się 19 września 2023 roku.... Czytaj dalejCo łączy Nutellę z różdżką radiestety, czyli słów kilka o leszczynie
Pod koniec zimy, w lutym zaczyna się tęsknota za wiosną. Chcemy ją co prędzej wywołać, przyspieszyć, więc kupujemy kwitnące w doniczkach narcyzy, pachnące hiacynty czy szafirki, żeby już, póki za oknem biały albo (co dziś coraz częściej się zdarza) szarobury świat, zaznać świeżości, zapachu. Niosąc je opatulone do domu szybko zdążamy do tramwaju czy samochodu, nie zwracając uwagi, że mijamy w parku… pierwsze kwiaty. Złote frędzle leszczyny…
Leszczyna pospolita, Corylus avellana L., a w codziennym użyciu – leszczyna, orzech laskowy, a jeszcze dawniej (i w różnych regionach): leszka, leska, liska.... Czytaj dalejNiezwykłe ryciny alg w kolekcji Instytutu Botaniki im. W. Szafera PAN
„Jeżeli bogactwo podzwrotnikowej roślinności wprowadza w zdumienie podróżnika, to niknie ono jednak w porównaniu z owym, prawdziwie niewyczerpanym szeregiem form roślinnych, które tworzą różnobarwny kobierzec wyścielający dno morskie”. Tymi słowami rozpoczyna się opracowanie „Rzut oka na rodzinę listownic…” pióra Józefa Rostafińskiego (1850–1928) – wybitnego botanika o wszechstronnym umyśle, pioniera w wielu dziedzinach, który 12 lat spędził na badaniu glonów.
Zacytowana publikacja jest streszczeniem pracy Prodrome d’une Monographie des Laminariacées – monografii listownic, za którą 27-letni wówczas Rostafiński został nagrodzony... Czytaj dalejKotewka orzech wodny – wyjątkowa roślina flory Polski
Kotewka orzech wodny (Trapa natans L.), rodzimy dla flory Polski gatunek, jest bardzo interesującą rośliną wodną, wyjątkową pod wieloma względami. Środowiskiem życia tego ciepłolubnego, jednorocznego gatunku są płytkie, eutroficzne zbiorniki wodne o głębokości do 1,5 m, w których dno jest muliste lub gliniasto-ilaste. Często zasiedla też starorzecza oraz stawy hodowlane.
Kotewka preferuje zbiorniki z wodą stagnującą lub o słabym, całorocznym przepływie wody, dobrze nasłonecznione w sezonie wegetacyjnym...Czytaj dalej
Wśród pól i miedz – dieta chomika europejskiego
Na terenie Krakowa i w jego okolicach możemy spotkać pięknego dużego gryzonia związanego z tradycyjnym krajobrazem rolniczym. Jest to chomik europejski Cricetus cricetus L. o kontrastowo ubarwionym futerku, znany ze swej waleczności i tworzenia podziemnych spiżarni.
Chomik europejski jest objęty ścisłą ochroną gatunkową, a w 2020 roku Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznała go za gatunek... Czytaj dalejNowa lokalizacja wystawy plenerowej Botanicy i kolekcje
Informujemy o nowej lokalizacji naszej wystawy plenerowej "Botanicy i kolekcje", zrealizowanej w ramach projektu "Botanicy dla Krakowian".
Można ją teraz zobaczyć na Plantach Krakowskich, na głównej alejce prowadzącej do ulicy Podzamcze, zaraz obok powalonego wichurą buku, naprzeciwko ogrodu Muzeum Archeologicznego...Czytaj dalejZaproszenie na wystawę plenerową Botanicy i kolekcje
Z przyjemnością informujemy, że od dwóch dni na Plantach Krakowskich przy Barbakanie można zobaczyć edukacyjną wystawę plenerową "Botanicy i kolekcje", która została zrealizowana w ramach naszego projektu.
Wystawa została stworzona we współpracy z kustoszami zielników Instytutu Botaniki im. W. Szafera PAN i prezentuje zbiory Narodowej Kolekcji Bioróżnorodności oraz sylwetki wybitnych botaników. Czytaj dalejPodsumowanie wiosennych wydarzeń projektu Botanicy dla Krakowian
Wkrótce zacznie się jesień, a w niej nasze kolejne wykłady w ramach projektu Botanicy dla Krakowian. To idealny moment, żeby podsumować pierwszą część naszych wydarzeń, które odbyły się w maju oraz czerwcu 2023 roku.
Wkrótce zacznie się jesień, a w niej nasze kolejne wykłady w ramach projektu Botanicy dla Krakowian. To idealny moment, żeby podsumować pierwszą część naszych wydarzeń, które odbyły się w maju oraz czerwcu 2023 roku. Czytaj dalejZapraszamy na spacer botaniczny: Wokół Tyńca, poznaj szatę roślinną Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego!
Zapraszamy Państwa na spacer botaniczny wokół Tyńca. 🌿☀️
Podczas spaceru naszą uwagę skupimy na przedstawicielach flory naczyniowej (paprotniki i rośliny kwiatowe) oraz typowych zbiorowiskach roślinnych spotykanych w tej części Krakowa. Omówimy związki pomiędzy czynnikami abiotycznymi środowiska (podłożem geologicznym, glebą, ekspozycją i stosunkami wodnymi), a roślinnością. Spróbujemy odpowiedzieć na pytanie z czego wynika wyjątkowe bogactwo i różnorodność flory i zbiorowisk roślinnych Krakowa. Jaki wpływ na występowanie roślin ma wielowiekowa obecność człowieka na tym terenie.... Czytaj dalej
Pierwszy artykuł cyklu "Flora Krakowa" już dostępny
Flora Krakowa to cykl krótkich prezentacji służących poznaniu roślin występujących na obszarze miasta.
Pierwszeństwo prezentacji będą miały gatunki rzadkie, ale nie pominiemy także tych pospolitych, które warto poznać.
Klajtonia przeszyta to roślina pochodząca z Ameryki Północnej rozprzestrzeniająca się m. in. w zachodniej części Europy. W Polsce ma status efemerofita [1][2]. Efemerofity to gatunki obcego pochodzenia pojawiające się przejściowo, nie zadomowione trwale na danym obszarze... Czytaj dalej
Zapraszamy na warsztaty dla uczniów szkół podstawowych!
Zapraszamy do wzięcia udziału w warsztatach prowadzonych przez botaników, a poświęconych tajnikom niezwykłej sztuki sporządzania zielnika.
Drodzy uczniowie, poproście Waszych Rodziców o zgodę na udział w warsztatach botanicznych. Drodzy Rodzice, stwórzcie Waszym dzieciom możliwość uczestniczenia w niezwykłym spotkaniu. Możecie przyjść razem, możecie też bez obaw powierzyć nam swoje pociechy. Pozwólcie im zgłębiać niezwykłe tajemnice roślin. 🌱
Będzie to wyjątkowa lekcja, prowadzona przez tych, którzy na co dzień zajmują się zielnikiem: zbierają rośliny w ich naturalnym środowisku, suszą je w specjalnych prasach, oznaczają – czyli rozpoznają do jakich należą gatunków, a na koniec naklejają na piękne, białe arkusze z etykietami – czyli „metryczkami” roślin. Metryczki te są bardzo ważne, to jakby paszporty roślin, zawierające obok nazwy okazu (jakby imienia i nazwiska rośliny) wiele innych, cennych informacji... Czytaj dalej
Ocieplenie klimatu i olbrzymie zanieczyszczenie wód mogą być czynnikami wywołującymi widoczne gołym okiem zmiany w ekosystemach wód słodkich i słonych spowodowane gwałtownym i masowym namnażaniem się mikroorganizmów, co objawia się często zmianą barwy wody. Zjawisko to zostało odnotowane już 1000 lat p.n.e. w Egipcie i opisane w Biblii (Księga Wyjścia 7, 20-21).
Dla przybliżenia Państwu skali problemu zapraszamy na wykład o sprawcach zakwitów czyli o mikroorganizmach najczęściej je wywołujących, które należą do grupy cyjanobakterii (sinic - Cyanobacteria) lub reprezentują różne grupy glonów, np. zielenice (Chlorophyceae), dinofity (Dinophyceae), kryptofity (Cryptophyceae), chryzofity (Chrysophyceae), a także eugleniny (Euglenaceae)... Czytaj dalej
Kontakt
Więcej informacji o wydarzeniach oraz najnowsze aktualności znajdziesz na naszym Facebooku
Projekt tworzony przez pracowników
Narodowej Kolekcji Bioróżnorodności
Instytut Botaniki im. W. Szafera
Polskiej Akademii Nauk
ul. Lubicz 46, 31-512 Kraków
Skontaktuj się z nami
12 424 17 76
nkb@botany.pl
