Dr hab. Agnieszka Wacnik
Profesor IB PAN
Zainteresowania badawcze
- Paleobotanika i paleoekologia czwartorzędu.
- Vistuliańska i holoceńska historia roślinności i klimatu w Europie centralnej i wschodniej.
- Wysokorozdzielcze badania palinologiczne rocznie laminowanych osadów jeziornych.
- Palinologia archeologiczna, analiza wpływu gospodarczo-osadniczej aktywności człowieka na środowisko; indykatory antropogeniczne; powstanie krajobrazu kulturowego, aktywność pożarowa oraz eksploatacja zasobów drewna w relacji do historii osadnictwa.
Najnowsze publikacje (wybrane)
Cywa K., Karczewski M., Wacnik A. 2024. Anthracological data as evidence of cultural distinctions in wood usage by communities from the Western Baltic cultural circle in Poland. Journal of Archaeological Science: Reports 60: 104849. DOI
Kapcia M., Korczyńska-Cappenberg M., Lityńska-Zając M., Wacnik A., Głód A., Moskal-del Hoyo M. 2024. Plant cultivation and diversity at the Early Neolithic settlement in Biskupice in Poland. Scientific Reports 14: 20393. DOI
Antczak-Orlewska O., Okupny D., Pawłowski D., Kotrys B., Krąpiec M., Luoto T.P., Peyron O., Płóciennik M., Stachowicz-Rybka R., Wacnik A., Szmańda J.B., Szychowska-Krąpiec E., Kittel P. 2023. The environmental history of the oxbow in the Luciąża River valley – Study on the specific microclimate during Allerød and Younger Dryas in central Poland. Quaternary International 644–645: 178–195. DOI
Cywa K., Wacnik A., Lityńska-Zając M. 2023. Jesion na miski a trzmielina na wrzeciona. Drewno jako surowiec w polskim rzemiośle średniowiecznym. Edukacja Biologiczna i Środowiskowa 1: 39–66. DOI
Korczyńska-Cappenberg M., Nowak M., Mueller-Bieniek A., Wilczyński J., Pospuła S., Wertz K., Kalicki T., Biesaga P., Szwarczewski P., Kapcia M., Cappenberg K., Wacnik A., Moskal-del Hoyo M. 2023. Middle Neolithic agricultural and land-use models in southern Poland: A case-study of the long-term settlement in Mozgawa. The Holocene 33: 619–635. DOI
Rybicka M., Król D., Kittel P., Makohonienko M., Pankowski W., Piątkowska-Małecka J., Rauba-Bukowska A., Sady-Bugajska A., Sîrbu G., Wacnik A., Wasylikowa K., Gębica P., Cywa K., Hawinskyj A., Verteletskyi D. 2023. Gordineşti II-Stînca goală: site and the settlement context in western Ukraine at the end of the 4th millennium BC. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
Czerwiński S., Marcisz K., Wacnik A., Lamentowicz M. 2022. Synthesis of palaeoecological data from the Polish Lowlands suggests heterogeneous patterns of old-growth forest loss after the Migration Period. Scientific Reports 12: 8559. DOI
Gębica P., Michno A., Sobucki M., Wacnik A., Superson S. 2022. Chronology and dynamics of fluvial style changes in the Younger Dryas and Early Holocene in Central Europe (lower San River, SE Poland). Science of The Total Environment 830: 154700. DOI
Izdebski A., Guzowski P., Poniat R., Masci L., Palli J., Vignola C., Bauch M., Cocozza C., Fernandes R., Ljungqvist F.C., Newfield T., Seim A., Abel-Schaad D., Alba-Sánchez F., Björkman L., Brauer A., Brown A., Czerwiński S., Ejarque A., Fiłoc M., Florenzano A., Fredh E.D., Fyfe R., Jasiunas N., Kołaczek P., Kouli K., Kozáková R., Kupryjanowicz M., Lagerås P., Lamentowicz M., Lindbladh M., López-Sáez J.A., Luelmo-Lautenschlaeger R., Marcisz K., Mazier F., Mensing S., Mercuri A.M., Milecka K., Miras Y., Noryśkiewicz A.M., Novenko E., Obremska M., Panajiotidis S., Papadopoulou M.L., Pędziszewska A., Pérez-Díaz S., Piovesan G., Pluskowski A., Pokorny P., Poska A., Reitalu T., Rösch M., Sadori L., Sá Ferreira C., Sebag D., Słowiński M., Stančikaitė M., Stivrins N., Tunno I., Veski S., Wacnik A., Masi A. 2022. Palaeoecological data indicates land-use changes across Europe linked to spatial heterogeneity in mortality during the Black Death pandemic. Nature Ecology & Evolution 6: 297–306. DOI
Zander P.D., Żarczyński M., Vogel H., Tylmann W., Wacnik A., Sanchini A., Grosjean M. 2021. A high-resolution record of Holocene primary productivity and water-column mixing from the varved sediments of Lake Żabińskie, Poland. Science of the Total Environment 755: 143713. DOI
Cywa K., Wacnik A. 2020. First representative xylological data on the exploitation of wood by early medieval woodcrafters in the Polesia region, southwestern Belarus. Journal of Archaeological Science: Reports 30: 102252. DOI
Feurdean A., Vannière B., Finsinger W., Warren D., Connor S.C., Forrest M., Liakka J., Panait A., Werner C., Andrič M., Bobek P., Carter V.A., Davis B., Diaconu A.-C., Dietze E., Feeser I., Florescu G., Gałka M., Giesecke T., Jahns S., Jamrichová E., Kajukało K., Kaplan J., Karpińska-Kołaczek M., Kołaczek P., Kuneš P., Kupriyanov D., Lamentowicz M., Lemmen C., Magyari E.K., Marcisz K., Marinova E., Niamir A., Novenko E., Obremska M., Pędziszewska A., Pfeiffer M., Poska A., Rösch M., Słowiński M., Stančikaitė M., Szal M., Święta-Musznicka J., Tanţău I., Theuerkauf M., Tonkov S., Valkó O., Vassiljev J., Veski S., Vincze I., Wacnik A., Wiethold J., Hickler T. 2020. Fire hazard modulation by long-term dynamics in land cover and dominant forest type in eastern and central Europe. Biogeosciences 17: 1213–1230. DOI
Gębica P., Michno A., Sobucki M., Czopek S., Trybała-Zawiślak K., Wacnik A. 2020. Temporal variation of prehistoric human settlement recorded in the oxbow lake deposits of San river (Sandomierz Basin, SE Poland). Geochronometria 46: 148–160 DOI. DOI
Sanchini A., Szidat S., Tylmann W., Vogel H., Wacnik A., Grosjean M. 2020. A Holocene high-resolution record of aquatic productivity, seasonal anoxia and meromixis from varved sediments of Lake Łazduny, North-Eastern Poland: insight from a novel multi-proxy approach. Journal of Quaternary Science 35: 1070–1080. DOI
Wacnik A. 2020. Aneks 2. Późnoholoceńska historia roślinności rejonu Szurpił zapisana w osadach dennych jeziora Kluczysko na Suwalszczyźnie, północno-wschodnia Polska. In: M. Engel (ed.). Jaćwieskie ośrodki grodowe. Seminarium Bałtyjskie, tom IV. Państwowe Muzeum Archeologiczne, Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa: 561–576.
Wacnik A., Gumiński W., Cywa K., Bugajska K. 2020. Forests and foragers: exploitation of wood resources by Mesolithic and para-Neolithic societies in north-eastern Poland. Vegetation History and Archaeobotany 29: 717–736. DOI
Żarczyński M., Wacnik A., Tylmann W. 2019. Tracing lake mixing and oxygenation regime using the Fe/Mn ratio in varved sediments: 2000 year-long record of human-induced changes from Lake Żabińskie (NE Poland). Science of the Total Environment 657: 585–596. DOI
Czopek S., Trybała-Zawiślak K., Wojceszczuk N., Osaulczuk O., Bobak D., Gębica P., Jacyszyn A., Pasterkiewicz W., Pawliw D., Petehyrycz W., Połtowicz-Bobak M., Wacnik A. 2018. Przemiany kulturowo-osadnicze w dorzeczu rzeki Wiszni w epoce brązu i we wczesnej epoce żelaza w kontekście zmian prahistorycznej i wczesnohistorycznej ekumeny. Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów.
Dietze E., Theuerkauf M., Bloom K., Brauer A., Dörfler W., Feeser I., Feurdean A., Gedminienė L., Giesecke T., Jahns S., Karpińska-Kołaczek M., Kołaczek P., Lamentowicz M., Latałowa, M., Marcisz K., Obremska M., Pędziszewska A., Poska A., Rehfeld K., Stančikaitė M., Stivrins N., Święta-Musznicka J., Szal M., Vassiljev J., Veski S., Wacnik A., Weisbrodt D., Wiethold J., Vannière B., Słowiński M. 2018. Holocene fire activity during low-natural flammability periods reveals scale-dependent cultural human-fire relationships in Europe. Quaternary Science Reviews 201: 44–56. DOI
Kittel P., Sikora J., Antczak O., Brooks S.J., Elias S., Krąpiec M., Luoto T.P., Borówka R.K., Okupny D., Pawłowski D., Płóciennik M., Rzodkiewicz M., Stachowicz-Rybka R., Wacnik A. 2018. The palaeoecological development of the Late Medieval moat – Multiproxy research at Rozprza, Central Poland. Quaternary International 482: 131–156. DOI
Moskal-del Hoyo M., Wacnik A., Alexandrowicz W.P., Stachowicz-Rybka R., Wilczyński J., Pospuła-Wędzicha S., Szwarczewski P., Korczyńska M., Cappenberg K., Nowak M. 2018. Open country species persisted in loess regions during the Atlantic and early Subboreal phases: New multidisciplinary data from southern Poland. Review of Palaeobotany and Palynology 253: 49–69. DOI
Hernández-Almeida I., Grosjean M., Gómez-Navarro J.J., Larocque-Tobler I., Bonk A., Enters D., Ustrzycka A., Piotrowska N., Przybylak R., Wacnik A., Witak M., Tylmann W. 2017. Resilience, rapid transitions and regime shifts: Fingerprinting the responses of Lake Żabińskie (NE Poland) to climate variability and human disturbance since AD 1000. The Holocene 27: 258–270. DOI
Wacnik A., Tylmann W., Bonk A., Goslar T., Enters D., Meyer-Jacob C., Grosjean M. 2016. Determining the responses of vegetation to natural processes and human impacts in north-eastern Poland during the last millennium: combined pollen, geochemical and historical data. Vegetation History and Archaeobotany 25: 479–498. DOI